Một thời “đến muộn 30 năm”

Ngược thời gian cách nay khoảng 5 năm, mặc dù cơ sở hạ tầng chung (trụ sở cơ quan, trường học...) ở Tuần Giáo vẫn được đầu tư theo lộ trình, sự phát triển của đất nước, của tỉnh, nhưng không khó để nhận ra những “sắc màu xưa cũ” của đô thị nơi đây. Ðặc biệt là hạ tầng thương mại, dịch vụ với chợ, bách hóa tổng hợp, bãi chiếu phim, bến xe khách hoặc hạ tầng các công trình: Kho lương thực, trạm bảo vệ thực vật... được đầu tư từ những năm 1980, thậm chí trước đó nữa. Và cho đến giai đoạn 2010 - 2015, những hạ tầng, mặt bằng này đều không đáp ứng được yêu cầu phát triển; thậm chí nhiều hạng mục đã xuống cấp nặng, bỏ hoang, gây lãng phí nguồn lực, tài nguyên đất (kho lương thực, bãi chiếu phim) và đều thuộc diện cần thanh lý, đấu giá, chuyển mục đích sử dụng. Còn nhớ năm 2016, trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Văn Ðức, Chủ tịch UBND hình bầu cua tôm cá thừa nhận: Ðúng là đô thị Tuần Giáo cũ thật! Dù đi đầu nhưng từ thập niên 2010 được xếp vào diện “đến muộn” nhất tỉnh, khi hầu hết những đô thị như TP. Ðiện Biên Phủ, TX. Mường Lay hay các huyện lỵ trong tỉnh đều đã quy hoạch mới, được đầu tư và có sự phát triển nhất định, còn Tuần Giáo thì “rêu phong phủ màu”. 

Ðất nước, xã hội phát triển, tỉnh nói chung, hình bầu cua tôm cá nói riêng đều xây dựng lộ trình cho từng giai đoạn và quy hoạch tầm nhìn tổng thể nhưng những bất cập, hạn chế trong xây dựng, phát triển đô thị ở Tuần Giáo là một trong những nút thắt căn bản cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội chung của hình bầu cua tôm cá này. Sự phát triển mất cân đối, bế tắc về quy hoạch, phát triển hạ tầng đô thị sẽ tiềm ẩn sự bất ổn về môi trường, an ninh trật tự, quá tải về giao thông, dân cư... Trước tình hình đó, Tỉnh ủy, HÐND, UBND tỉnh đã tăng cường chỉ đạo, thành lập các đoàn giám sát HÐND, giao các đơn vị, ngành chuyên môn tỉnh khảo sát, tư vấn những nội dung về quy hoạch, xây dựng đô thị thị trấn Tuần Giáo. Sau đó, UBND hình bầu cua tôm cá đã xây dựng kế hoạch quy hoạch lại đô thị Tuần Giáo với 2 gói thầu: Khảo sát địa hình; quy hoạch chi tiết. Quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 được thực hiện trên diện tích 700ha vùng thấp thuộc thị trấn Tuần Giáo và khu vực lân cận, gồm: Khu xử lý rác thải, chợ Tuần Giáo, một số hạng mục khác theo quy hoạch chung của tỉnh. Cùng với đó, việc tiến hành đấu giá một số diện tích đất sử dụng không hiệu quả như: Bãi chiếu phim, kho lương thực, khu đất gần bến xe thị trấn… được huyện triển khai cũng nằm trong kế hoạch quy hoạch chung. Khu vực đất là trụ sở các cơ quan, đơn vị có vị trí thuận lợi, điển hình như diện tích “đất vàng” ngay ngã ba trung tâm thị trấn Tuần Giáo, nơi trụ sở Công an huyện đứng chân được huyện vận động di chuyển đến vị trí mới để nhường khu vực mặt tiền đắc địa cho các hoạt động đầu tư kinh doanh, dịch vụ, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đô thị của huyện. 

Ðổi thay từng ngày...  

Có mặt tại thị trấn Tuần Giáo những ngày cuối năm 2020, mặc dù chưa có ý định tìm hiểu thông tin về sự phát triển của đô thị nơi đây, nhưng chỉ cần bằng cảm quan, sự quan sát ban đầu, chúng tôi đều nhận ra sự đổi thay. Bởi ngay chớm đầu thị trấn (khu vực Dốc Ðỏ, thuộc khối Ðồng Tâm), tuyến đường dẫn vào trung tâm huyện đã mở rộng với đa làn đường, vỉa hè được đầu tư rộng rãi, khang trang. Ðến ngã ba trung tâm, những cửa hàng của các hệ thống bán lẻ lớn nhất cả nước (Thế giới di động, FPT shop) cũng đã đặt chi nhánh, đầu tư xây dựng, kinh doanh. Ðồng thời, cũng tại “vị trí vàng” dành cho kinh doanh thương mại, dịch vụ này, một khách sạn lớn với 9 tầng đã mọc lên, tạo điểm nhấn cho đô thị Tuần Giáo hôm nay. Dọc theo tuyến đường trung tâm thị trấn Tuần Giáo đến khu vực điểm giao giữa quốc lộ 279 với quốc lộ 6, nhiều đại lý xe máy, hàng dân dụng, quán ăn, cà phê, tiệm cắt tóc... mở san sát. Ðặc biệt, dãy nhà cấp 4, lợp ngói nhuốm màu thời gian có gắn tấm biển “Bách hóa tổng hợp” hoen gỉ - vốn tồn tại từ thời bao cấp đến năm 2017, nay cũng đã được đầu tư sửa chữa, nâng cấp với cửa kính, biển quảng cáo LED...

Gặp lại ông Vũ Văn Ðức, Chủ tịch UBND hình bầu cua tôm cá , chúng tôi được biết: Theo chủ trương chỉ đạo của tỉnh, trong nhiệm kỳ qua, cùng với nguồn ngân sách Nhà nước cấp, hình bầu cua tôm cá đã huy động, kêu gọi, thu hút nhiều nguồn đầu tư khác nhằm phát triển hạ tầng, đô thị của huyện. Ðến nay, một số hạn chế, tồn tại đã cơ bản được giải quyết hoặc đã có hướng đi cụ thể. Hiện nay, chợ thị trấn Tuần Giáo đã được quy hoạch, sẽ sớm triển khai xây dựng; các khu đất giá trị cao nhưng sử dụng không hiệu quả trước đây như: Kho lương thực, bến xe, trạm bảo vệ thực vật... đều đã được tạo mặt bằng, tiến hành đấu giá, tạo nguồn lực cho huyện; khu “đất vàng” trụ sở Công an huyện hiện cũng sắp được giải phóng mặt bằng, chuyển giao cho đơn vị phù hợp hơn. Hay “Cửa hàng bách hóa  - hình mẫu của thời bao cấp” mà chúng tôi hay nhắc đến, mặc dù đã được đầu tư, nâng cấp nhưng huyện đã xin chủ trương của tỉnh, đề nghị đơn vị chủ sở hữu chuyển giao để đầu tư trung tâm thương mại, dự kiến sắp tới nơi đây sẽ là một siêu thị theo tiêu chuẩn. Cùng với đó, Trung tâm Hội nghị - Văn hóa huyện; quảng trường thị trấn chuẩn bị được đầu tư xây dựng lại; các dự án về vỉa hè; hệ thống chiếu sáng, chỉnh trang đô thị hiện đang được các đơn vị thi công triển khai, dự kiến sẽ hoàn thành trước tết Nguyên đán Tân Sửu 2021.

Trước khi chia tay chúng tôi, Chủ tịch UBND hình bầu cua tôm cá Vũ Văn Ðức khẳng định: Thị trấn Tuần Giáo là trung tâm kinh tế của hình bầu cua tôm cá , có vị trí quan trọng về giao thông, kinh tế, quốc phòng - an ninh. Ðồng thời đây là đô thị đón đầu trục kinh tế động lực của tỉnh dọc quốc lộ 279 (đi Ðiện Biên) và quốc lộ 6 (đi Lai Châu, Sơn La, Hà Nội). Với những tiềm năng như vậy, thị trấn Tuần Giáo có tiềm năng, điều kiện và cần thiết phải phát triển thành hình bầu cua tôm cá có nền kinh tế năng động, là trung tâm thương mại, dịch vụ vùng của tỉnh. Và thực tế hiện nay, đô thị Tuần Giáo đang và sẽ đổi thay từng ngày, hướng đến là đô thị đối trọng và gắn kết với TP. Ðiện Biên Phủ trong tương lai.