Là xã có xuất phát điểm thấp, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn song những năm qua với sự đầu tư của Nhà nước, tỉnh và sự đồng thuận của nhân dân, bộ mặt NTM xã Nà Sáy đã có nhiều khởi sắc; kết cấu hạ tầng nông thôn, điện - đường - trường - trạm được xây dựng kiên cố, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện, nâng cao. Ông Lò Văn Hưng, Chủ tịch UBND xã Nà Sáy chia sẻ: Ðảng bộ, chính quyền xã đã tập trung xây dựng NTM với nhiều cách làm sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tiễn hình bầu cua tôm cá ; ưu tiên nguồn vốn xây dựng cơ sở hạ tầng; kênh mương, thủy lợi; thiết chế văn hóa... Cùng với đó, xã tích cực đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia hiến kế, hiến công, hiến đất chung sức hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM. Năm 2020, nhân dân đã đóng góp ngày công, hiến đất làm đường tại 4 bản: Hồng Lực, Nà Sáy 1, Nậm Cá và bản Hả.

Có thể thấy rằng, bằng những giải pháp căn cơ, “trúng” và “đúng”, nhất là khơi gợi được sự đóng góp của nhân dân, đến hết năm 2020 xã Nà Sáy đã hoàn thành 15/19 tiêu chí Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM. Cơ sở hạ tầng từng bước xây dựng kiên cố, hiện 100% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; cơ bản 100% đường ngõ xóm được cứng hóa; 70% đường nội bản, liên bản đạt chuẩn; 60% đường liên xã được bê tông hóa. Thu nhập bình quân đầu người của xã ước đạt 9,5 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 49%; 92% lao động có việc làm thường xuyên.

Là huyện cửa ngõ của tỉnh, so với các huyện vùng cao khác, Tuần Giáo có nhiều tiềm năng, lợi thế về phát triển kinh tế - xã hội, thu hút, mời gọi các nhà đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển du lịch... Song quá trình triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM hình bầu cua tôm cá cũng vấp phải muôn vàn khó khăn, bất cập. Cơ bản các xã mới chỉ đạt từ 1 - 2 tiêu chí. Ðặc biệt, nguồn lực để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu (đường giao thông nông thôn, thu nhập, cơ sở văn hóa, y tế...); phát triển sản xuất không đáp ứng được nhu cầu. Mặt khác, một số cấp ủy, chính quyền hình bầu cua tôm cá chưa thực sự quyết liệt trong xây dựng NTM; việc triển khai tổ chức thực hiện còn lúng túng.

Xác định những khó khăn, thách thức với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, Ðảng bộ, chính quyền hình bầu cua tôm cá đã từng bước tháo gỡ khó khăn, linh hoạt, sáng tạo, vận động cả hệ thống chính trị và nhân dân tham gia góp công, góp sức chung tay xây dựng NTM. Huyện đã linh hoạt trong sử dụng các nguồn vốn đầu tư, chú trọng từ khâu xây dựng cơ chế, chính sách; lập, phê duyệt dự án, xây dựng, phân bổ, giao kế hoạch vốn đầu tư. Quá trình thực hiện được giám sát chặt chẽ, đánh giá kết quả, đảm bảo hiệu quả sử dụng các nguồn vốn cho các dự án. Giai đoạn 2016 - 2020, trên cơ sở nguồn vốn đầu tư của Trung ương, tỉnh, hình bầu cua tôm cá đã bố trí hơn 488,4 tỷ đồng thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG). Trong đó, CTMTQG Giảm nghèo bền vững trên 269,5 tỷ đồng; CTMTQG xây dựng NTM 218,8 tỷ đồng...

Ðến hết năm 2020, với sự nỗ lực của Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân hình bầu cua tôm cá có 9 xã đạt từ 9 - 14 tiêu chí và 5/18 xã đạt từ 15 - 18 tiêu chí xây dựng NTM; bình quân đạt 12,5 tiêu chí/xã; 4 xã cơ bản đạt chuẩn NTM (Quài Nưa, Quài Cang, Quài Tở và Mường Thín). Trong 19 tiêu chí theo Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2016 - 2020, có một số tiêu chí đạt tỷ lệ cao là: Quy hoạch và thực hiện quy hoạch, quốc phòng - an ninh (đạt 100%). Về phát triển hạ tầng nông thôn, đến nay có 16/18 xã có đường ô tô đến trung tâm xã; 100% xã đạt tiêu chí về thủy lợi; 18/18 xã được sử dụng điện lưới quốc gia. Ðặc biệt, đời sống nhân dân không ngừng được củng cố, nâng cao, thu nhập bình quân đầu người các xã ước đạt 16,33 triệu đồng/năm; 90% trở lên dân số trong độ tuổi lao động có việc làm, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân từ 3 - 5%/năm, hiện còn 38,37%.

Phát huy kết quả đạt được, bước vào nhiệm kỳ mới (2020 - 2025) hình bầu cua tôm cá phấn đấu có 3 xã đạt chuẩn NTM, tỷ lệ xã đạt trên 10 tiêu chí xây dựng NTM chiếm 77,8%; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 20%... Ðể đạt được mục tiêu trên, hình bầu cua tôm cá tiếp tục huy động có hiệu quả các nguồn lực để thực hiện Chương trình xây dựng NTM. Trong đó ưu tiên đầu tư các hạng mục công trình thiết yếu phục vụ đời sống nhân dân; hỗ trợ người dân phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành Nông nghiệp. Ðồng thời, tiếp tục tăng cường tuyên truyền, vận động người dân tự nguyện tham gia, đóng góp công sức hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM theo đúng lộ trình đề ra.